|
’’ومستحبۃ، ویسمی مندوباً و أدباً وفضیلۃ، وھو ما فعلہ النبي صلی اللّٰهُ علیه وسلم مرۃ، وترکہ أخری‘‘
و ابن عابدین درحاشیہ وی گفتہ:
’’و یسمی مندوبا و أدبا، زاد غیرہ: ونفلا وتطوعا‘‘ انتھی۔
و بعض از اہلِ علم کہ گفتہ اندکہ عقیقہ نزد امام ابی حنیفہ بدعت است۔ شیخ بدرالدین عینی قولش را رد کردہ اند۔
چنانکہ در عمدۃ القاری شرح صحیح بخاری گفتہ:
’’و ھذا افتراء، فلا یجوز نسبتہ إلی أبي حنیفۃ، وحاشا أن یقول مثل ھذا، وإنما قال: لیست بسنۃ‘‘ انتھی کلام العینی۔
و اگر کسے وہم کند کہ چون امام رحمہ اللہ قائل بسنت عقیقہ نیست، پس چگونہ در مذہب وے عقیقہ روا باشد؟ جوابش آنکہ مراد از نفی نفی سنت موکدہ است، نہ اینکہ نفی از سنت غیر موکدہ ہم است ، پس از نفی سنت نفی استحباب و سنت غیر موکدہ نمی شود، چراکہ در مذہب حنفی اطلاق سنت اکثر بہ سنت موکدہ می شود، نہ برمستحب۔ پس نفی سنت مستلزم نفی مستحب نیست۔ این چنین فرمودہ اند شیخ اجل محدث عہد خاتم محققین سیدنا استاذنا مولانا محمد نذیر حسین دہلوی ادام اللہ فیوضہ علی رئوس الطالبین در بعض فتوی خود۔
و کلام بلاغت نظام علامہ فقیہ برہان الدین مرغینانی مشعر باین امر است۔
چنانکہ در کتاب ہدایہ درباب اذان گفتہ:
’’الأذان سنۃ الصلوۃ‘‘ انتھی۔
ظاہر است کہ مقصود از سنت سنت موکدہ است۔
و علامہ نسفی در کنز الدقایق دران باب گفتہ:
’’سن الفرائض‘‘
و علامہ عینی در شرح وی گفتہ:
’’سن أي الأذان عند الجمھور، وقیل یجب، وقیل: فرض کفایۃ، والأصح أنہ سنۃ مؤکدۃ‘‘ انتھی۔
و صاحب ہدایہ درین باب گفتہ:
|