|
و حضرت شیخ مولانا محمد اسحق دہلوی در کتاب مسائل اربعین فرمودہ:
علمائی حنفیہ باستحباب عقیقہ رفتہ اند و گفتہ اند کہ اگر عقیقہ مولود در ہفتم نشود روز چہاردہم باید کردہ اگر آن روز ہم نشود بست و یکم از روز تولد کنند ، و اگر بسبب تنگدستی و افلاس آن روز ہم نشود فرض و واجب نیست کہ برائے آن بار قرض بر گردن خود گیرد ، موئے سرطفل را با نقرہ وزن کردہ بمحتاج دادن نیز مستحب است، و دادن بحلاق در حساب اجرت وی خلاف امرتصدق است، و وزن کردن موئے سرآن مولود را بطلاہم برائے کسانیکہ ذی مقدور و متمول اندجا یز است، و دفن کردن آن مو ئہا در زمین مستحب است۔
کذا في الطیبي شرح المشکوٰۃ
پس باید کہ ہر کس بہ نیت استحباب این ذبیحہ بکند:
’’قال رسول اللّٰه صلی اللّٰه علیہ وسلم : الغلام مرتھن بعقیقتہ، یذبح عنہ یوم السابع، ویسمی أو یحلق رأسہ‘‘ رواہ أحمد والترمذي وأبوداود والنسائي۔
و در عقیقہ مولود اولیٰ و افضل آنست کہ برائے طفل مذکردو بزذبح کند، نربا شد یا مادہ، واگر برای کفایت یک بز ذبح کند نیز جا یزاست، و برائے طفل انثی یک بز ذبح کند، نر و مادہ در حکم عقیقہ برابر است، و اگرمیش و دنبہ ذبح کند آن ہم جایز است و تقسیم آن بعد ذبح باین نہج مستحب است کہ سرآن ذبیحہ بحلاق دہند، ویک ران او را بقابلہ، بعد ازان گوشت آن را سہ حصہ کند، خواہ بتخمین خواہ بوزن، پس یک حصہ را از آنہا بفقرا و مساکین دہند، و دو حصہ باقی را برائے خوردن اقارب و ہمسایہ تیار کردہ پیش شان نہند۔
کما قال العلماء: العقیقۃ حکم الأضحیۃ۔
پس درین صورت خوردن گوشت آن مادر و پدر و جد و جدہ را نیز جا یز است۔
و المشھور خلافہ، فلا اصل لہ فی الشرع، ولا تکسر عظامھا تفاؤلا وإن کسرت فلا باس بہ لان الأضحیۃ تکسر عظامھا کذا في کتب الفقۃ۔
و دفن کردن اجزائی عقیقہ در زمین جایز نیست، لإنہ إضا عۃ المال و ھي لا تجوز عند أھل الشرع۔
و پایہائی عقیقہ را اگر تابع سر دارند بحلاق دہند و الا در استعمال خود آرند و پوست او را بعد دباغت در استعمال جلد کتاب درارند یا تصدق نمایند۔ انتہی کلام المولانا رحمۃ ا للہ تعالی علیہ ۔
|